Preder
abattre # arriver, venir sous le ventolentiñ ― Geriadur ar verdeadurezh

Mettre la barre au vent fait s'écarter le bateau du lit du vent, autrement dit le fait abattre. Quand le bateau a ainsi abattu, on déborde les voiles en choquant les écoutes jusqu'à ce que les voiles faseyent, puis on embraque les écoutes jusqu'à ce que les voiles soient de nouveau pleines.

Lakaat ar baol erwent a ra d'ar vag forc'hiñ diouzh roud an avel, e gerioù all, da olentiñ. P'he deus ar vag olentet evel se, e tivourzher ar gouelioù dre laoskaat ar skoutoù betek ma frouo ar gouelioù ha neuze ez ardenner ar skoutoù betek ma vo ar gouelioù bolc'het adarre.

  • ~ franchement olentiñ her, olentiñ da vat
caprices du vent :(sl. variations du vent) ― Geriadur ar verdeadurezh
claquer dans le vent :(sl. battre) ― Geriadur ar verdeadurezh
devenir (en parlant du vent) :(sl. virer) ― Geriadur ar verdeadurezh
doigts en coup de ventseal fin diformitybizied angell reunig ― Geriadur ar vezekniezh

Disneuziad an dorn, dambleget e genvelloù kreizdorn-oeñsoù, kosteziet e vizied avloc'h war helmo, azon peurliesañ eus al liesarzfo rumatoidel.

établi (en parlant du temps, du vent) : (sl.temps ~ ; sl. vent régulier) ― Geriadur ar verdeadurezh
forcissant (en parlant du vent) :(sl. fraîchissant) ― Geriadur ar verdeadurezh
haler (en parlant du vent) :(sl. virer) ― Geriadur ar verdeadurezh
irrégularité du ventdislealder g. -ioù, hedroder g. -ioù an avel ; (sl. vent irrégulier) ― Geriadur ar verdeadurezh
jibelanvadenn b. -où herrek, nerzhaouek ; (sl. virement vent arrière dynamique) ― Geriadur ar verdeadurezh
lit du ventroud g. -où an avel ― Geriadur ar verdeadurezh
lofer = venir au ventlofiñ ― Geriadur ar verdeadurezh
offrir une prise au ventreiñ krog d'an avel, bezañ harzus ouzh an avel, herzel ouzh an avel ― Geriadur ar verdeadurezh
percevoir le vent :(sl. sentir le vent) ― Geriadur ar verdeadurezh
piper = tâter le vent, l'évaluer à vueamprouiñ, meudikañ, bekat an avel ― Geriadur ar verdeadurezh

Pour réaliser le meilleur compromis entre cap et vitesse, il est bon de faire souvent de légères et brèves aulofées, pour venir tâter le vent, en d'autres termes pour piper.

An doare gwellañ da skarata etre ligorn ha tizh eo an trelofadennoù bihan ha skañv a reer evit amprouiñ an avel, e gerioù all evit meudikañ.

portant n. m.avel b. -ioù a-du ; (sl. vent ~) ― Geriadur ar verdeadurezh
  • au ~ = au vent portant en avel a-du
  • Changer d'amure, virer de bord, gagner au vent ou naviguer au portant sont des manœuvres qui obéissent à la même théorie, que l'on soit sur une planche à voile, un dériveur ou un catamaran.

    Kemmañ ardizh, treiñ bourzh, erwentiñ pe merdeiñ en avel a-du zo deleviadoù e dalc'h an un amkan, ha pa vefed war blanken, war levrer pe war gatamaran.

présenter une voile au ventlakaat ur ouel ouzh an avel ― Geriadur ar verdeadurezh
rafalereklom g. -où ; (sl. pointe de vent) ― Geriadur ar verdeadurezh

On appelle risée l'augmentation passagère d'un vent réel faible, et rafale le même phénomène dans un vent fort.

Kaouad a anver ur c'hresk berrbad pa vez laosk an avel aergelc'h, ha reklom pa vez kreñv.

régnant (en parlant du vent)amvael ; (sl. vent régnant) ― Geriadur ar verdeadurezh
riséekaouad b. -où (sl. pointe de vent ; sl. rafale) ― Geriadur ar verdeadurezh
saute de ventdisroud g. -où avel ― Geriadur ar verdeadurezh

L'état de la mer, les sautes de vent, le temps à venir, etc., tout intéresse le navigateur.

Stad ar mor, disroudoù an avel, an amzer a vo, h.a., gant kement-se holl e vez deuriet an tevezer.

sentir le vent # percevoir le ventmerzhout an avel ― Geriadur ar verdeadurezh
souffler (en parlant du vent)c'hwezhañ ― Geriadur ar verdeadurezh
  • ~ à 40 n c'hwezhañ 40 n
  • ~ de terre c'hwezhañ a-dir, c'hwezhañ a-zouar
  • ~ du large c'hwezhañ a-dreuz vor, c'hwezhañ a-vaez, c'hwezhañ a-vor
tâter le vent :(sl. piper) ― Geriadur ar verdeadurezh
tournant (en parlant du vent) :(sl. vent) ― Geriadur ar verdeadurezh
ventavel b. -ioù ― Geriadur ar verdeadurezh
  • ~ apparent = vent perçu sur un bateau en route avel bengennat, avel vanat
  • ~ arrière avel a-dreñv
  • ~ assez fort = ~ frais avel damgreñv
  • ~ atmosphérique avel aergelc'h
  • Le vent atmosphérique est celui que l'on sent sur la plage. On l'appelle aussi vent réel.

    Le vent de la vitesse est le vent créé par la vitesse du bateau. On l'appelle aussi vent relatif.

    Le vent apparent, résultant des deux précédents, est le seul que l'on perçoive sur un bateau en route. On pourrait donc l'appeler vent résultant. Il atteint le bateau sous un angle d'incidence plus petit que celui du vent atmosphérique ; en d'autres termes, on dit qu'il est plus "pointu" que celui-ci. Il est aussi plus fort aux allures de près, plus faible aux allures portantes, que le vent atmosphérique. C'est à cause de ces variations que l'on peut dire que plus on va vite, plus on reçoit de vent ou, en termes imagés, que l'on construit son vent.

    An avel aergelc'h zo an hini a verzher war an draezhenn. Anvet eo c'hoazh avel dien.

    Avel a 'n tizh zo ganet diwar tizh ar vag. Anvet eo c'hoazh avel daveel.

    Met an avel nemeti a verzher war ur vag o vont zo an avel vanat, disoc'h an div all. Avel bengennat a c'haller enta ober anezhi. Tizhout a ra ar vag gant ur c'horn darrur bihanoc'h eget hini an avel aergelc'h ; e gerioù all e lavarer eo "lemmoc'h" eget an avel aergelc'h. Krenvoc'h eo ivez er c'herzhedoù touz, laoskoc'h avat er c'herzhedoù a-du. Lavaret e vez, dre benn an argemmoù-se, e tarbenner seul vui a avel ma 'z eo brasoc'h an tizh pe, evit komz en un doare skeudennus, e tanzeer an avel an unan.

  • ~ d’afflux avel chal
  • Un courant de dérive est dû au vent local quand celui-ci a soufflé pendant un temps assez long dans une direction constante, entre mer et terre ou inversement. Selon cette direction, le courant de dérive peut provoquer à la côte un afflux ou un reflux d'eau, c'est pourquoi l'on parle de vent d'afflux et de vent de reflux.

    Ur redenn diruz a zeu diwar an avel lec'hel p'he devez houmañ c'hwezhet pell a-walc'h hervez ur roud arstalek etre mor ha tir pe e gin. Hervez ar roud-se e c'hell ar redenn diruz devoudañ en aod ur chal pe un dichal dour, alese an anvioù avel chal hag avel dichal.

  • ~ de la vitesse = ~ relatif avel a 'n tizh
  • ~ de reflux avel dichal ; (sl. ~ d'afflux)
  • ~ "de surface" # conventionnel avel gendivizat
  • La vitesse du vent mentionnée par la météo est celle d'un vent conventionnel appelé vent de surface. Elle est mesurée à 10 m du sol.

    Tizh an avel meneget gant Gwazva an hinouriezh zo hini un avel gendivizat, eleze an tizh muzuliet en un uhelder 10 m.

  • ~ de tempête avel stourm
  • ~ de terre avel a-zouar, avel dir, avel douar
  • ~ de travers avel a-dreuz
  • ~ debout avel a-benn
  • ~ desséchant avel skarin
  • ~ dominant avel voasañ
  • ~ du large avel vaez
  • ~ en plein debout avel a-benn klok, avel a-benn tre
  • ~ établi : (sl. ~ régulier)
  • ~ faible avel laosk
  • ~ faiblissant : (sl. ~ mollissant)
  • ~ favorable avel lañsus
  • ~ forcissant : (sl. ~ fraîchissant)
  • ~ fort avel greñv
  • ~ fraîchissant = ~ forcissant avel war greñvaat
  • ~ frais (génér.) avel greñv
  • ~ frais (météo.) (6 Beaufort) afrenn greñv
  • ~ franc : (sl. ~ régulier)
  • ~ froid avel yen
  • ~ général : (sl. ~ régnant)
  • ~ incertain avel diantell
  • ~ intense : (sl. ~ fort)
  • ~ irrégulier = ~ variable avel disleal, avel hedro
  • ~ léger avel skañv
  • ~ local avel lec'hel
  • ~ mauvais avel diharak
  • ~ modéré avel gerreizh
  • ~ mollissant = ~ faiblissant avel war laoskaat
  • ~ normalisé avel reolat, avel gendivizat
  • ~ nul avel mann, avel vannel
  • ~ "pointu" avel "lemm" ; (sl. vent atmosphérique)
  • Le vent apparent est toujours plus "pointu"que le vent réel. La différence angulaire entre la direction de l'un et de l'autre atteint fréquemment 20° et peut même dépasser 60° aux allures de largue.

    An avel bengennat a vez bepred "lemmoc'h" eget an avel aergelc'h. An diforc'h etre o durc'hadurioù ketep a dizh alies 20° hag a c'hell mont dreist da 60° er c'herzhedoù larg zoken.

  • ~ portant = portant avel a-du
  • ~ qui amène de la pluie avel c'hlavus
  • ~ réel : (sl. ~ atmosphérique)
  • ~ régnant = ~ général avel an amva, avel amvael
  • Les courants sont très influencés par les vents régnants.

    Delanvadet bras eo ar redennoù gant an avelioù amvael.

  • ~ régulier = ~ établi, franc, soutenu avel leal
  • ~ relatif : (sl. ~ de la vitesse)
  • ~ soutenu : (sl. ~ régulier)
  • ~ synoptique avel sinoptek
  • On appelle vent synoptique le vent général, indépendant des vents locaux, et dont on a établi la moyenne sur 10 minutes.

    Avel sinoptek a reer eus an avel hollek, dizalc'h diouzh an avelioù lec'hel, ha jedet ar c'heitad anezhi e-pad 10 munutenn.

  • ~ tournant avel dro
  • ~ très faible avel laosk tre
  • ~ très frais : (sl. grand frais)
  • ~ turbulent avel strafuilhat
  • ~ variable = ~ irrégulier avel hedro, avel disleal
  • ~ vif avel but, avel rip
  • ~ violent : (sl. tempête)
  • ~-surface avel vol
  • Quand un bateau pénètre dans un courant, le vent change pour lui. Comme il se déplace sur un plan qui est lui-même mobile, le vent qu'il reçoit désormais n'est plus le vent réel, mais une combinaison de ce vent réel et du vent dû à la vitesse du courant. C'est ce "nouveau" vent que nous appelons vent-surface.

    Kemm zo e keñver avel evit ur vag a zegouezh en ur redenn. O vezañ ma tilec'h war ur blaenenn a zo fiñvus hi ivez, an avel darbennet ganti n'eo mui an avel aergelc'h, met ur c'henaoz etre houmañ hag an avel diwar tizh ar redenn. An avel "nevez"-se eo a anvomp avel vol.

  • au ~ erwent, en erwent
  • Est au vent tout ce qui, à partir de l'axe longitudinal du bateau, se trouve du côté d'où vient le vent.

    Est sous le vent tout ce qui se trouve de l'autre côté de cet axe.

    Ainsi, pour s'exprimer d'une manière imagée, l'axe du bateau divise le monde en deux : le monde au vent et le monde sous le vent ; l'avenir d'un bord, le passé de l'autre ; entre les deux, sur une ligne imaginaire, le présent si fragile.

    En erwent emañ kement a zo etre ahel diahed ar vag hag andon an avel, hag en olent kement a zo en tu all. E se, evit komz en un doare skeudennus, e vez ar bed rannet e daou gant ahel ar vag : ar bed erwent hag ar bed olent ; an dazont diouzh ur bourzh, an tremened diouzh ar bourzh all hag etre an daou, war ul linenn derc'hek, ar bremañ ken bresk.

  • au ~arrière en avel a-dreñv
  • Au vent arrière, il est prudent de gréer une retenue de bôme.

    Fur eo en avel a-dreñv aveiñ un heud gwibl.

  • au ~ de la coque en erwent d'ar c'houc'h
  • au ~ de travers en avel a-dreuz
  • au ~ portant = au portant en avel a-du
  • bon ~ avel vat
  • par ~ faible en avel laosk, gant avel laosk, pa vez laosk an avel
  • par ~ fort en avel greñv, gant avel greñv, pa vez kreñv an avel
  • par ~ très faible en avel laosk tre, gant avel laosk tre, pa vez laosk tre an avel
  • plein ~ arrière (en) avel a-dreñv klok, en avel a-dreñv tre
  • qui amène, qui produit du ~ avelus
  • sous le ~ en olent, olent
vent du bouletblastgwagenn b. edrur, gwagenn vlosk, bloskavel b., rutenn b. vlosk, aerstroñsad g., aerdourtad g., c'hwa g. ― Geriadur ar vezekniezh

Tachad aer voustret o tont a-raok ar saezhelloù (tarzhioù obuz), o treuzkas d'ar bevedeg an aerstroñsad devoudet gant ar bloskad, a se anafoù flugezel hep anafoù an amwiskadoù (sl. onde de choc, blast injury, blessure par souffle, accident du souffle).

vent du midi : syndrome du ∼ ◊ ◊ azoniad b. avel ar C'hreisteiz ― Geriadur ar vezekniezh

Azoniad arsellet e Lyon gant magadelled vresk, pa c'hwezh avel ar C'hreisteiz, naouus dre gefroù, garmoù hag un uswrez. Devoudet eo gant un dourisvec'hiañ herrek dre ar c'hroc'hen hag ar skevent, diwar izeladur gleborverk ha muiadur gwrezverk an aergelc'h.

vent solaireheolwent g. -où ― Geriadur ar fizik